Een veelzijdig origineel gereedschap
Het mes
Het mes is ongetwijfeld de grootste uitvinding van de mens (ook al moet men toegeven dat het wiel misschien ook niet onbelangrijk is geweest, om nog maar te zwijgen van de maanraket en de kant-en-klare pizza). Het is het gereedschap bij uitstek en is al meer dan twee en een half miljoen jaar bij ons, inclusief de eenvoudigste snijwerktuigen van steen. Archeologen hebben reeds aan de hand van vroege vondsten kunnen aantonen dat het basisidee van de uit steen gehouwen kling al snel uitgroeide tot talrijke goed doordachte varianten: die om te snijden, die om te schrapen, die om te hakken of om op het te bewerken materiaal te slaan. De handbijl was het eerste multifunctionele werktuig.
Sindsdien is een mes essentieel geweest om te overleven voor de vroege mens. Zelfs de beroemde Ötzi droeg er natuurlijk een (een dolk met een lemmet van vuursteen en een handvat van essenhout).
Het lemmet van Ötzi's bijl was zelfs van koper, en in de millennia na Ötzi's dood kan de geschiedenis van het mes stap voor stap worden getraceerd door de geschiedenis van de metallurgie, vergezeld van ontelbare lemmetvormen en speciaal voor dit doel ontworpen oplossingen.
De beschaafde "waardigheid" van het mes is dus indrukwekkend, en toch is het een elementair, functioneel werktuig. Dus het is een perfect cadeau. Vooral als het een verlichte geest blijkt te zijn, want er zijn gaven die bijgelovige mensen gevaarlijk vinden. Schoenen behoren daartoe (waarmee de gegeven partner weldra dreigt weg te lopen), parelkettingen evenzo (voor elke gegeven parel, zegt men, vloeit een traan).
De trucs: hoe geef je toch messen en beurzen weg
Voor andere dingen heeft de volkskennis trucjes bedacht: een beurs die als geschenk wordt gegeven, mag bijvoorbeeld in geen geval leeg zijn, want dan dreigt hij leeg te blijven. Het is dus "gevuld" met een klein muntstuk. En het is het moeilijkst met messen. Zij mogen zich zelfs niet als een geschenk openbaren, omdat anders de vriendschap zou worden verbroken. De truc die wordt aanbevolen door deskundigen op dit gebied is de ontvanger om een cent te vragen. Want dan telt het als een aankoop. Men moet dit alles negeren.
Bijvoorbeeld door erop te wijzen dat in sommige streken een geritualiseerd geschenk van een mes de leeftijd markeert waarop men überhaupt een mes mag bezitten en dragen - en dus de geleidelijke overgang naar volwassenheid. Of met de hint die uit het voorgaande voortvloeit dat de aanwezige het minder als een gewoon "mes" kan beschouwen, maar veeleer als een zeer gedifferentieerd speciaal gereedschap, onder ontelbare regionale, functionele en metallurgische varianten, geschikt voor hem of haar (als kok, als jager, als zeeman, als estheet, als tuin- of baardbezitter ...). En als een metgezel van de beschaving die zowel in de wildernis als in de grot (zelfs in die met ingebouwde keuken) nog steeds onmisbaar is.
