Broodkast Westfalen

"Wat de Buur nich kennt, dat frett hij nich" (Wat de boer niet weet, dat eet hij niet) is een gezegde in het Westfaals Laagduits, dat wij hier beleefd zullen vertalen als "Wat de landbouweconoom niet weet te identificeren, dat eet hij niet". Zoals bij veel spreekwoorden zit er waarschijnlijk een kern van waarheid in deze, maar het zou ongepast zijn om in de houding die erin wordt beschreven een bespottelijk provincialisme te willen herkennen. Voor degenen die dit geloven, bevelen we de toevoeging van cabaretier en schrijver Oliver Hassencamp aan: "Als stadsbewoners wisten wat ze aten, zouden ze onmiddellijk boeren worden. Of de Westfaalse boer bijzonder kieskeurig was of is in zijn voedselkeuze valt nog te bezien. Hij is altijd zeer kieskeurig geweest wat betreft de opslag van zijn proviand en is daar, net als zijn collega's in andere regio's, zeer vindingrijk in geweest. Bijvoorbeeld de "Brautschapp", die zijn meest nobele taak in zijn naam zelf draagt: het is de broodkast die de broodvoorraad van de ene (meestal wekelijkse) bakdag tot de andere vers en eetbaar hield. Maar het interne klimaat zorgde er ook voor dat andere levensmiddelen zoals fruit en groenten lang konden worden bewaard. En tenslotte getuigt zo'n broodkast ook van de praktische zin van de boeren, omdat de kast niet zomaar een kast is: het bovenblad biedt meestal een handig werkblad voor het bereiden van de daarin opgeslagen levensmiddelen.

Onze "Brautschapp" komt - hoe kan het ook anders - uit een Westfaalse meubelmakerij in het Münsterland en is gebaseerd op een historisch origineel dat nauwelijks verbeterd kan worden. Dit geldt niet alleen voor de constructie als zodanig, maar ook voor de keuze van de gebruikte houtsoorten en de ambachtelijke aanpak. Dat het ook een ongekunsteld mooi meubelstuk is dat in zeer verschillende woonomgevingen kan worden geïntegreerd, ligt voor de hand. Zijn oorspronkelijke plaats was misschien de keuken of de binnenplaats, maar hij slaat ongetwijfeld ook elders een mooi figuur, bijvoorbeeld als buffettafel in de woonkamer of in de serre.

Het meest opvallende kenmerk van de broodkast zijn de twee ventilatiestukken (de timmerman noemt ze broodkastroosters) in de rechter kastdeur. Ze zorgen ervoor dat er voortdurend frisse lucht door de binnenkant van de kast circuleert. Om ervoor te zorgen dat dit over het hele interieur kan gebeuren, zelfs als de deur gesloten is, zijn de legplanken iets ingekort naar de voorkant van de kast toe. De doordachte luchtcirculatie is echter slechts het eerste ontwerpidee dat gericht is op doordachte voedselopslag. Een andere is de keuze van het hout. Het feit dat de zijpanelen en het deurframe van de kast zijn gemaakt van geolied eikenhout, terwijl het achterpaneel en de legplanken zijn gemaakt van onbehandeld grenen, heeft een voedselgerelateerde connotatie. Veel houtsoorten voor huishoudelijk gebruik hebben immers een antibacteriële werking - en dat geldt in het bijzonder voor onbehandeld grenen.

De zijpanelen zijn gemaakt van massief eikenhout en geolied met hardwaxolie. Ze hebben een materiaaldikte van ruim 26 mm, wat de kast een grote stabiliteit geeft. De poten zijn uit de zijpanelen gefreesd; aan de bovenkant steken ze 4,5 cm uit, evenals het bovenliggende kastblad aan de achterkant, waardoor een werkblad van 57 x 42 cm ontstaat met een leuning aan drie zijden. Het tweedelige deurkozijn is eveneens gemaakt van massief, geolied eikenhout, de deurpanelen van kruislings gelamineerd eikenfineer. De materiaaldikte is hier 20 mm. Het deurbeslag is een tenonscharnier van ijzer - ingewikkelder te installeren dan gebruikelijke scharnieren, maar zo stabiel en maatvast dat de deur ook zonder snapslot permanent sluit. Het achterpaneel en de legplanken zijn gemaakt van 19 mm dik, onbehandeld grenenhout. De planken - twee "hele" en één die zich over de helft van het binnenoppervlak van de kast uitstrekt - kunnen via een getande grenen strip per 6 cm worden geplaatst. De broodkast wordt geopend en gesloten met behulp van een ronde porseleinen meubelknop uit ons assortiment.